Eindelijk! Je hebt vakantie. Je was er zo aan toe. Na de inpakstress en reistijd zijn jullie eindelijk aangekomen en gesetteld op de plaats van bestemming. Of onderweg indien je op doorreis gaat. Er is in eerste instantie vooral overprikkeling. Heel veel indrukken! Na een dag of twee wordt je rustig. Heerlijk, een nieuwe omgeving, even geen ‘moeten’. Gezelligheid, prima!
Maar wat nou als het weer tegenzit. Het regent continu, er ligt geen sneeuw daar waar je zou gaan skiën. Er is in ieder geval iets dat jullie vakantie anders maakt. Of je vakantie is gewoon anders dan verwacht en vooral ook saaier. Soms merk je dat bewust, heel vaak ook helemaal niet.
Heel langzaam sluipt de verveling erin. Dat kun je herkennen aan de volgende signalen:
- Je denkt veel na
- Je voelt je gestrest, op vakantie, hoe dan!?
- Je moppert op de mensen om je heen
- Je hebt een kort lontje en bent chagrijnig
- Je piekert negatief
- Je hebt uitstelgedrag, wordt lui, zit veel op je telefoon dom te scrollen
- Je oordeelt op jezelf, wijst jezelf af (‘ik moet hier wat leuks van maken!’)
- Je bent moe
- Snel emotioneel
- En twijfelt aan alles
Als HSP is verveling intenser. Je brein verwerkt veel informatie, als er niet voldoende kwalitatieve prikkels zijn en je informatieverwerking niet geactiveerd wordt, wordt je brein en dan met name je Default Mode Network overactief. Dat zet je piekerbrein aan, wat vervolgens voor stress zorgt.
Ook op vakantie is het belangrijk dat je de balans tussen over- en onderprikkeling goed managet.
Hoe dat voor jou werkt is heel persoonlijk. Iedere HSP is weer anders. Het hangt of af van jouw HSP Profiel, kerntalenten en nog een aantal factoren als micro-trauma’s bijvoorbeeld.
Toch geven we je hier graag een aantal tips om onderprikkeling te voorkomen en ermee om te gaan op vakantie als HSP:
- Plan activiteiten die je zintuigen activeren: Wissel denken, voelen, horen, zien, ruiken en proeven af.
- Waar liggen je interesses?: Doe elke dag een activiteit die één van jullie gezinsleden leuk vindt, wissel dat af.
- Neem vertrouwde spullen mee: Bijvoorbeeld een boek, een fijne deken/kussen van thuis, mooie muziek of bepaald eten waar je heel blij van wordt.
- Creëer rustige momenten: Plan alleenmomenten op een dag om de prikkels van je familieleden en de nieuwe omgeving te verwerken.
- Zoek prikkelende ervaringen op vanuit de 5 overprikkelbaarheden van Dabrowski: (Enkele reeds genoemde tips kun je hier ook al onder schakeren, evenals de tips die volgen)
- Psychomotorisch – blijf actief, beweeg, ga van denken naar doen.
- Zintuigelijk – geniet van kunst, cultuur of andere zintuigelijke ervaringen.
- Intellectueel – leer, ontwikkel, neem nieuwe informatie tot je, denk en brainstorm.
- Verbeeldend – creëer, stimuleer, visualiseer, lach (humor) en innoveer.
- Emotioneel – contact met andere dieren – nieuwe plaatsen – afwisseling in gevoelsleven.
- Ontspan: Ga extra vroeg je bed uit en doe aan yoga, mindfullness of mediteer.
- Beweeg: Ga wandelen, hardlopen of fietsen of zoek een andere manier van beweging. Misschien is er wel een zwembad in de buurt?
- Communiceer met je reisgenoten: Deel met elkaar hoe je je voelt en waar je behoefte aan hebt. Maak een plan.
- Leg je ervaringen vast: Schrijf in je dagboek hoe je je vakantie nu ervaart, waar je behoeften liggen en wat je leert voor een volgende vakantie.
- Plan vooraf al activiteiten: Onderzoek vooraf wat er te doen is op de plaats(en) van bestemming en wat je daar graag wilt doen of ervaren.
- Zoek verdieping: Kies voor bestemmingen die je de mogelijkheid bieden om je kennis uit te breiden op de gebieden die je interesse tonen. Te denken aan musea, historische bezienswaardigheden of het deelnemen aan workshops. Zo hebben wij ooit een cursus kaas maken gedaan op Vlieland.
- Leer nieuwe dingen: Overweeg een nieuwe vaardigheid aan te leren tijdens je vakantie, zeilen of surfen bijvoorbeeld. Of ga bergbeklimmen als er geen sneeuw ligt of snowboarden als je altijd bent gaan skiën. Of leer een nieuwe taal of volg een online training of luister een podcast. Verplicht jezelf niet om helemaal niet meer te mogen werken, doe af en toe iets dat je voldoening geeft.
- Zelfreflectie en creativiteit: Gebruik rustige momenten om na te denken, in je dagboek te schrijven, te tekenen of om iets anders creatiefs te doen. Koop een kladblok en een paar stiften en ga kleuren.
- Bezoek de lokale experts: Praat met lokale gidsen, bewoners of experts om meer te leren over de geschiedenis, cultuur en unieke aspecten van de bestemming.
- Vervul je nieuwsgierigheid: Stel vragen en zoek informatie over de plaatsen die je bezoekt, zodat je je nieuwsgierigheid kunt bevredigen.
- Eet gezond, blijf jezelf letterlijk voeden: Zorg ervoor dat je voldoende en gezond eet. Ook tijdens je vakantie is het belangrijk om de juiste voedingsstoffen binnen te krijgen om fit en energiek te blijven.
We hopen dat je geholpen bent met deze informatie en dat je de onderprikkeling enigszins kunt bedwingen.
Onderprikkeling kan ook ontstaan in je werksituatie. Soms lijkt het of je overprikkeld bent. Wil je daar meer over lezen? Lees dan ook eens het artikel ‘Hoogsensitief & bore-out: dit zijn de symptomen.
Wil je hulp bij het managen van onder- en overprikkeling in jouw werksituatie? Plan dan hier een gesprek met ons in. Dan kijken we samen hoe we je kunnen helpen.
